Sabtu, 09 Januari 2016

Kawruh Sapala 3



Kawruh Sapala 3
( Rura Basa lan Tembung Entar )

A.  Tembung Rura Basa
Tembung Rura Basa uga ingaran tembung salah kaprah yaiku tembung kang sajane salah, nanging wis dianggep lumrah utawa wis kaprah (umum) dianggo ana ing bebrayan agung (masyarakat). Yen panggonane mau dibenerake malah dadi ora lumrah lan bisa uga kurang komunikatif (antarane kang micara karo kang kaajak micara ora nyambung).
Tuladha :
·       Adang sega                 : adang beras supaya dadi sega.
·       Kelan lodeh                 : nggodok janganan supaya dadi sayur lodeh.
·       Mbunteli tempe           : mbunteli laron dhele digawe tempe.
·       Ndhepiak gethuk        : ndheplok tela godhog didadekake gethuk.
·       Ndhudhuk sumur       : ndhudhuk lemah digawe sumur.
·       Negor gedhang           : negor wit gedhang.
·       Ngekum landha          : ngekum arenge merang supaya dadi landha.
·       Ngenam kepang         : ngenam iratan pring digawe kepang.
·       Nggodhog wedang     : nggodhog banyu digawe wedang.
·       Ngulek sambel            : ngulek lombok, uyah, bawang digawe sambel.
·       Nunggu manuk           : nunggu sawah supaya parine ora dipangan manuk.
B.  Tembung Entar
Tembung Entar uga ingaran tembung silihan yaiku rerangkening tembung kang mengku karep ora salugune kaya ing tembung mau, dene yen ditegesi apa anane (salugune) kalamangsane ora gathuk/ora lumrah utawa malah ora duwe teges kang cetha lan kepara geseh karo tetembungane.
Tuladha :
·       Abang kupinge           : nesu.
·       Abot sanggane           : rekasa.
·       Amba jangkahe          : akeh ikhtiyare.
·       Adus keringet             : gaweyane rekasa banget.
·       Cepak rejekine            : gampang olehe golek rejeki.
·       Cilik atine                    : jerih.
·       Cupet nalare               : ora bisa mikir dawa.
·       Dawa ususe                : sabar.
·       Dawa tangane             : clemer, dhemen colong-jupuk.
·       Entheng tangane        : dhemen natoni liyan (plag-pleg).
·       Gedhe tekade              : ora gelem mundur.
·       Gedhe atine                 : tatag.
·       Gedhe endhase           : gemedhe.
·       Jembar segarane        : sugih pangapura.
·       Jembar kubure            : mlebu swarga.
·       Kandel kupinge          : ora nggugu pitutur.
·       Kethul atine                 : ora duwe rasa melas marang liyan.
·       Kethul pikire                : bodho.
·       Landhep pikire           : pinter.
·       Lobok atine                 : sabar.
·       Lurus lakune              : jujur.
·       Lunyu ilate                  : mencla-mencle, ora kena dipercaya.
·       Manis eseme               : eseme ngresepake ati.
·       Mata dhuwiten            : petung banget bab dhuwit.
·       Mbalang liring            : nglirik.
·       Mogel ilate                   : mangan sing sarwa enak.
·       Ngangsu kawruh        : meguru.
·       Ngekep dhengkul       : nganggur.
·       Ora ndalan                  : ora ngerti tata krama.
·       Padhang pikire           : seneng.
·       Panas atine                 : nesu.
·       Pingget atine              : serik.
·       Rai gedheg                  : ora duwe isin.
·       Sumpeg atine              : susah.
·       Tipis lambene             : seneng rerasan.
·       Udan tangis                : akeh sing lagi padha nangis.


Tidak ada komentar:

Posting Komentar